zaterdag 26 december 2020

Woensdag heb ik er een klap op gegeven

Lezend vandaag in een mij nu al heel dierbaar sinterklaasgeschenk "De zachte krachten zullen zeker winnen Een keuze uit de gedichten van Henriette Roland Holst" leek het mij passend over mijn recente beslissing een blog te schrijven. Nadat ik net even lekker uitgewaaid ben op deze winderige tweede kerstdag, ben ik aan mijn toetsenbord gaan zitten. En schrijf ik nu deze blogpost.

Foto Helma Ketelaar
"De zachte krachten zullen zeker winnen"

In het coachen zeggen we weleens, als je ergens 20 minuten echt goed over nagedacht hebt, dan heb je datgene, waar je over denkt, zeer waarschijnlijk van alle kanten goed bekeken. Als je geen nieuwe informatie hebt, is het dan niet zinnig, dat weer te overdenken en wat die nieuwe informatie betreft. ..... Daar kun je wel naar uit blijven kijken, soms is het moment gewoon daar om te besluiten, wat je ergens van vindt.

In zo'n spiraal zat ik al even. Ik dacht tot ik ging schrijven, dat ik een week ofzo in deze denkspiraal zat.

Tijdens het beginnen van dit blog realiseerde ik me pas goed, dat dit al heel wat langer in me speelt. Net als velen van ons doen bij een lastig besluit, heb ik dit voor mij lastige besluit regelmatig geparkeerd. Gedacht en gehoopt dat er vast wel iets zou gebeuren, waardoor ik niet in actie hoefde te komen.

Dat moment was woensdag voorbij.

Waar ik mee worstelde? Ik worstelde met mijn politiek betrokkenheid, mijn partijlidmaatschap (PvdA) en met mijn daarin afgegeven lokale commitment.

In juni 1999 ben ik, na een overdenkperiode van jaren en een meer dan 15 jaar lidmaatschap van de PPR en daarna Groen Links, lid geworden van de PvdA. Een grote stap vond ik dat en ik heb me er thuis gevoeld en er veel gedaan.

Er zijn de afgelopen jaren meerdere momenten geweest, dat ik over dat "thuis voelen" wel eens getwijfeld heb. Dat is helemaal niet verkeerd, want dat hoort bij bewust partijlidmaatschap in mijn ogen. Het is ook lastig om ook al deel je de uitgangspunten, de vele standpunten en handelswijzen, die er nu eenmaal bij horen, altijd voldoende dichtbij jou te ervaren. In dit geval dus voldoende dichtbij mij. Dat snap ik en daar kan na zoveel jaren politieke betrokkenheid zeker wel mee omgaan.

Dit schrijf ik ook gewoon voor mijn eigen netwerk om met jullie mijn worsteling en mijn beslissing te delen.

De hele geschiedenis van de toeslagenaffaire en de pijn bij de vele onschuldige slachtoffers gaan me aan het hart. Zeker als ik zie vanuit welke vooringenomen standpunten in de loop van vele jaren dit ontstaan is. Daar voel ik mij als Partij van de Arbeid lid ook mede verantwoordelijk voor. Daarom heb ik de recente verhoren met interesse en vaak direct (digitaal) gevolgd. De conclusie van de onderzoekscommissie is duidelijk en in mijn ogen en mijn hart pijnlijk. 

Dat vraagt naar mijn persoonlijke mening niet alleen om de erkenning van het feit dat deze conclusie pijnlijk is, dat vraagt ook om daadkracht van binnenuit. Woensdag werd me duidelijk hoe ik hier insta. Dat heb ik ook met de landelijke en lokale voorzitter en de lokale fractievoorzitter gedeeld.
Mijn eigen persoonlijke beslissing ligt daarin dat ik, als mijn partij de verkiezingen ingaat onder leiding van een direct betrokkene bij deze toeslagenaffaire, ondanks mijn positie op de lokale kieslijst, dan mijn partijlidmaatschap opzeg.

Gaat mijn partij de verkiezingen in met een minder direct bij de toeslagenaffaire betrokken lijsttrekker, dan zeg ik mijn partijlidmaatschap rond de lokale verkiezingen op. De vele onderlinge discussies binnen mijn partij over de toeslagenaffaire en de manier van verantwoordelijkheid nemen, liggen daaraan ten grondslag. Ik merk, dat ik me bij deze opstellingen en gedachtegangen niet meer thuis kan voelen.
In het lokale programma herken ik mij, daar heb ik me aan verbonden en daarom zal ik, als ik me kan vinden in de signatuur van de nieuwe landelijke lijsttrekker, tot de komende lokale verkiezingen lid blijven.

Bekenden van mij, zullen begrijpen dat dit besluit mij niet licht valt. Maar tegelijk wel bij mij past.

Vandaar dat ik vind, dat ik dit in dit blog met mijn netwerk moet delen.



zondag 20 december 2020

Houd elkaar (in gedachte en gevoel) juist nu vast

Het is een bijzonder jaar. Mensen zijn een beetje "kort voor de kar", zei een van mijn studenten me laatst.

Die uitdrukking was nieuw voor me: "kort voor de kar". Dat gezegde past voor mij wel in deze tijd. Juist nu we elkaar zo nodig hebben, lijkt dat "samen" mij hier en daar soms wat verder weg. 

Niet overal gelukkig. Ik merk mijn eigen directe kring warmte, meeleven en begrip. Echte aandacht voor elkaar; met ruimte en respect voor de ander. Laten weten dat je er, ook op afstand, echt bent.

Tegelijk ervaar ik ook wel in de samenleving dat het geduld wel eens even weg kijkt. Dan "lijkt" in mijn beleving het "er samen voor staan" in deze uitdagende tijd ons niet te lukken. Dat "lijkt" zo, denk ik, want ook "die anderen" beleven deze tijd op hun manier uitdagend en mogelijk voor hun gevoel als perspectiefloos en lastig.

Dit jaar zijn we misschien allemaal wel op zijn tijd ergens door anderen als "kort voor de kar" ervaren. Dat is naar mijn idee juist nu wel erg jammer.


Vandaar mijn kerstwens voor dit jaar
 

Houd elkaar

(in gedachte en gevoel)

Juist nu vast 

Dat is volgens mij, het beste wat elkaar kunnen geven.

Maak er mooie, bijzondere dagen van deze week!

Foto: Helma Ketelaar

 

 



zaterdag 29 augustus 2020

"We" deugen!

Hoe mooi is het, wanneer een gestudeerd mens als Rutger Bregman eerst jaren peinst over het idee "de meeste mensen deugen" en ons daarna trakteert op een boek met de titel "De meeste mensen deugen". Een boek, waarin niet zomaar wat gesteld wordt. Het is hartverwarmend, uitnodigend om te lezen, ogen openend en breed en degelijk onderbouwd.

Het is een boek waar jarenlang met hart, hoofd en ziel aangewerkt is. Dit deed Rutger Bregman aan de ene kant om te ontdekken of het algemene mensbeeld in onze wereld wel juist is en aan de andere kant om ons vanuit veel en divers onderzoek mee te nemen in zijn idee "de meeste mensen deugen".
Een boek, dat niet alleen degelijk is, maar heel knap in deze degelijkheid de lezer pakt en meeneemt, ruim 400 pagina's lang. Normaal schrijf ik "mij meeneemt" inmiddels weet ik, dat ik van dit boek zeker kan zeggen "de lezer meeneemt". Het boek is al vaak gelezen en zal zonder twijfel nog meer gelezen worden.

Foto Helma Ketelaar

Door te werken vanuit onder meer de wetenschappelijke inzichten van de filosofie en psychologie, de geschiedenis te analyseren en dit te combineren met persoonlijke geschiedenissen van diverse mensen heeft dit werk in mijn ogen een bijzondere waarde. Met genoegen las ik ook de openheid tijdens het schrijven van Rutger Bregman, die zichzelf gedurende het uitwerken van zijn ontdekkingen, verkregen inzichten en gedachten kritisch blijft bevragen en dit met de lezer deelt.

De uitwerkingen van het gaan leren kennen van "vreemdelingen", die daarna "gewone mensen" bleken, heb ik met veel genoegen gelezen. Het is zo herkenbaar en dit kunnen we inderdaad met elkaar regelmatig anders doen. Door ons eerst te verdiepen in de ander, elkaar open of opener tegemoet te treden. Dat geeft een voedingsbodem om te bouwen aan saamhorigheid, waar feitelijk de basis voor aanwezig is; de meeste mensen blijken immers te deugen.

Wat ik wel lastig vond aan dit boek, is dat de geschiedenis nog steeds met name gekleurd wordt door mannen. Ik heb zeker de indruk, dat Rutger Bregman breed kijkt. De samenlevingen toen en nu zijn nog niet evenwichtig op dat gebied. Het motiveert mij wel om daar in mijn dagelijks leven nog alerter op te zijn en mee te bouwen aan een meer zichtbare plaats van vrouwen in onze wereld. Daar wordt ook door vele anderen aangewerkt. Nog zo niet lang geleden is in Nederland het indrukwekkende werk van Els Kloek; 1001 vrouwen verschenen en Daphne Bunskoek werkt aan een boek over vrouwelijke ontdekkingsreizigers uit de negentiende eeuw. Daar ben ik benieuwd naar.

Net als anderen kan ik niet anders dan Rutger Bregman hartelijk bedanken voor zijn indrukwekkende en motiverende werk, dat mij vraagt om het meer dan eens te lezen.


Nog niet gelezen? Kijk waar je er tijd voor kunt vrijmaken.

zondag 2 augustus 2020

"Veldgids" voor geluk

Leven doen we voor een groot deel "op onze eigen manier". Gevoed door onze omgevingen, die we tegenkomen, of opzoeken in ons leven, familie en onze eigen wijze om over de kunst van het leven na te denken en die uit te voeren.
Als je, net als ik, al langer moeder bent, mijn jong is inmiddels 36 jaar, dan krijg je voor verjaardagen wel eens cadeausuggesties, die je niet in eerste instantie verwacht, maar je ook wel nieuwsgierig maken.
Dat mijn zoon een meer sociologische en ook wel filosofische blik naar de maatschappij heeft, dat had ik wel ontdekt. Daardoor heb ik een tijdje terug, naar zijn suggestie, de Meditations van Marcus Aurelius en The prince van Niccoló Machiavelli voor hem gekocht. Die waren niet voor de boekenplank gevraagd, zal ik maar zeggen. Deze boeken werden met aandacht en tijd gelezen merkte ik.
Dat had "Sinterklaas" ook gemerkt, dus bij die cadeaus zat in datzelfde jaar het boek Letters from a stoic van Lucius Annaeus Seneca. "Sinterklaas" was wel wat gespannen of dit zelf bedachte cadeau goed was ingeschat. Nou, dat kun je wel zeggen, het was en is helemaal raak!

Wat ik merkte, was dat het niet alleen gelezen werd. Het gaf inzichten, die heel waardevol voor mijn zoon bleken en ik zag en zie, dat deze inzichten, wat er ook op zijn pad kwam en komt, hem tot steun waren en zijn. Dat maakte me nieuwsgierig. Eigenlijk is dat net zoiets als wanneer je kind een sport kiest, die jezelf nooit hebt beoefend, dan kun je daar ook benieuwd naar zijn.

Wij spraken en spreken regelmatig over zijn verkregen inzichten en ik had me al voorgenomen, om als mijn studie in deze zomer afgerond zou zijn, ik eens wat tijd zou gaan nemen, om me wat meer in deze filosofische inzichten, en zeker die van de stoïcijnen, te gaan verdiepen. Ik was benieuwd, of mij dat zou aanspreken en misschien zelfs wel tot denken zou kunnen aanzetten. Toen ik eind juni las, dat bij Ten Have De stoïcijnse gids voor geluk van Massimo Pigliucci zou verschijnen, leek me dat helemaal passen bij mijn plan om me eens wat in het stoïcijnse gedachtegoed te verdiepen.

Foto Helma Ketelaar

Ik kan niet anders zeggen, dan dit een rake keuze was en is. Pigliucci had in 2014 voor het eerst kennis gemaakt met Epictetus, een filosoof uit de eerste eeuw, die hem raakte met de woorden: 

"Eens moet ik sterven: moet het nu meteen, dan sterf ik nu. Als het straks pas moet, dan eet ik eerst iets, omdat het nu etenstijd is, en dan sterf ik daarna wel."

Deze Epictetus, wat niet eens zijn echte naam was, heeft onder meer een Handboekje (het "Encheiridion") achtergelaten. Dat handboekje, bleek Pigliucci, is door de eeuwen heen meerdere keren vertaald en heeft op verschillende momenten in onze Europese geschiedenis diverse leiders beïnvloed in hun denkwijzen. Het is ook in de zeventiende eeuw in het Chinees vertaald.

Het enthousiasme voor deze ontdekking van Pigliucci heeft geresulteerd in De stoïcijnse gids voor geluk.
Persoonlijk ben ik de auteur daar dankbaar voor. Wat een overzichtelijk, enthousiast en inzichtelijk geschreven werk.
Met na de persoonlijke inleiding een heldere opzet, feitelijk een leeswijzer, voor het zakboekje, dat naar mijn idee passend is voor mensen die kennismaken met het stoïcijnse gedachtegoed, als ook voor hen, die daar al meer bekend mee zijn.

Voor mij als beginner waren de inleidingen tot het stoïcisme en de filosofie van Epictetus welkom en zeker delen, die ik nog eens rustig stap voor stap ga nalezen.

De kern van De stoïcijnse gids voor geluk, de veldgids zelf, zoals Pigliucci dat noemt, kan ook prima gelezen worden, heb ik gemerkt, door hen die net als ik voor het eerst kennis maken met het stoïcisme. Het zijn 53 paragrafen, die wat mij betreft stuk voor stuk bruikbare denkvoer bevatten. Paragrafen, die Pigliucci in de lijn en volgorde van Epictetus heeft opgenomen. De auteur heeft ze van woorden uit deze tijd en ook voor ons herkenbare voorbeelden voorzien. Achter in het zakboekje zit een helder overzicht per paragraaf hoe hij de paragrafen op basis van Epictetus Handboekje heeft aangepakt. Voor mij nu vooral wel overzichtelijk, maar verder niet te duiden. Voor de meer ervaren stoïcijnen prettige achtergrondinformatie verwacht ik.

Als je net als ik wel interesse hebt, maar nog niet zoveel van stoicijnen weet, ben je misschien wel benieuwd naar zo'n paragraaf. In het onderdeel "Inzicht verwerven in je verlangens en aversies: je vermoedelijke misplaatste verlangens en aversies bijsturen", staat op pagina 73 paragraaf 27:

"NIETS IN DE WERELD IS SLECHT, en trouwens ook niet goed. Het is aan ons om te beslissen hoe we omgaan met wat er op ons pad komt". 

Ik weet niet wat dit met de lezers van deze blog doet; deze paragraaf heeft mij op vele manieren aan het denken gezet en als ik niet oplet, komt deze blog niet af, omdat ik weer verder denk...

Kortom: dankzij de interesse van mijn zoon, Pigliucci, Epictetus en uitgeverij Ten Have heb ik een zakboekje leren kennen, wat inderdaad een zakboekje voor mij wordt. Het heeft een prettig formaat en een mij welkome harde kaft. De stoïcijnse gids voor geluk zal ik nog vaak openslaan en om er weer eens én nog eens in te lezen. De inhoud gaat me nog vele overpeinzingen geven, die bijdragen aan het vormen van mijn beeld hoe ik mijn verdere leven ga oppakken.

Lijkt je dat ook wat? Als voormalig uitgever kan ik het niet laten, je van de precieze gegevens van deze uitgave te voorzien:

Massimo Pigliucci
Taal: Nederlands
ISBN: 9789025908607
Pagina's: 120
Publicatiedatum: 30-06-2020
Uitgever: Ten Have

Veel leesplezier en meer gewenst!





zaterdag 18 juli 2020

Ik wandel mij een helder hoofd

De behoefte om te wandelen komt bij mij al een behoorlijk aantal maanden diep van binnenuit. Op gegeven moment krijg ik gewoon het gevoel: "Ik moet naar buiten, wandelen".

Doordat dit nu al bijna driekwart jaar zo is, heeft het wandelen een logische plaats in mijn leven gekregen. Het is ook wel fijn om te doen en sinds de coronatijd er is, beduidend fijner dan daarvoor.

Ik wandel dan graag gewoon door mijn dorp. Nou is het dorp, Hilversum, waar ik woon best wel groot en nogal ruim opgezet. Er zijn van allerlei typen parken, wijken en buurten en zo nu en dan combineer ik het wandelen met iets nuttigs. Dan gaat de rugzak om.

Na iedere wandeling voel ik heel goed hoe heilzaam het wandelen is voor mijn (goed) herstellende hersenschuddingshoofd.

Daarom heb ik begin februari het artikel in Trouw over Shane O'Mara ook met veel genoegen en herkenning gelezen. Het artikel begint ongeveer met de zin: "Lopen bevrijdt onze geest, en sterkt ons geheugen."

Dat is precies wat ik merk nu ik sinds half november bijna dagelijks wandel. Eerder wandelde ik ook wel met enige regelmaat, maar nu ik al het goede, dat wandelen me brengt, extra bewust ervaar, laat ik het wandelen niet meer los.

"Te voet", zo heet het boek van O'Mara waar het artikel over ging. Het boek was nog interessanter dan ik eerst al had gedacht. O'Mara beschrijft vanaf de evolutie wat het voor ons mensen betekent dat we rechtop lopen; op twee benen. Hij schetst en onderbouwt hoe dit rechtop lopen onze actieradius en mogelijkheden heeft beïnvloedt.

Wandelen houdt ons aantoonbaar jong en levert ons veerkrachtige hersenen, schrijft O'Mara. Dat sluit mooi aan bij inzichten over de hersenen, die ik ook wel meegeef aan mijn studenten. Het brein is maakbaar, je kunt het trainen en goed voeden. We kunnen de hersenen door regelmatig te wandelen ook helder houden en versterken.

Foto Helma Ketelaar

Vooral buiten wandelen levert veel effect. Met meer personen wandelen heeft ook zeker waarde las, en ervaar, ik. Het alleen wandelen levert een mens dikwijls heldere gedachten en een letterlijke frisse kijk. Dat vind ik zelf ook heel waardevol.

In deze wat stillere tijd is het over het algemeen goed wandelen in mijn dorp en de andere steden en dorpen. Ik ervaar nu de waarde van een wandelbaar dorp. O'Mara heeft voor de stadsplanologen ook een tip: het woord EASE:

"Easy (gemakkelijk te belopen),
Accessible (toegankelijk voor iedereen)
Safe (veilig voor iedereen) en
Enjoyable (plezierig voor iedereen) zijn."

Als ieder nadeel dan toch zijn voordeel "heb", zoals Johan Cruijff dikwijls stelde; wat mij betreft houden we de bewandelbaarheid dan ook minimaal op dit huidige niveau. Delen we vanaf nu de steden en de dorpen meer in met oog voor het belang van een aangenaam wandelbare leefomgeving. Dan hebben we allemaal de kans om aan ons heldere hoofd te werken😉



woensdag 4 maart 2020

Vrachtwageninspiratie?

Terwijl ik vandaag in gesprek was, realiseerde ik me opeens, wat voor een mooie beweging er in het leven van mijn jong is.

In het begin van zijn leven, vanaf een paar maanden tot circa zijn 2,5de jaar woonde ons jong, met ons, in een straat waar alleen gewandeld mocht worden. Dat lijkt en is fijn en veilig.

Zo jong als hij toen was, had hij wel goed door op welke dag de vuilniswagen langskwam. Dat was indertijd een van de dagen dat ik overdag voor hem zorgde. "De "soneman"!", riep hij dan. Dan moesten we naar boven, want vanaf de eerste verdieping kon hij de "soneman" én die grote wagen zien. Natuurlijk genoot ik dan mee. Hij straalde, wees naar buiten en riep steeds weer: "De "soneman"!"

Na het wandelgebied verhuisden we naar een gezellige winkelstraat, waar zijn vader een winkel begon. Dat was anders wonen. Een snackbar als buurman! Dat was heel handig vond ons jong. Behalve de snackbar waren er overal vrachtauto's, was er dynamiek en veel drukte.

De eerste weken heeft ons jong uren vanuit de etalage, de winkel was er nog niet, naar de straat gekeken. Waar zoveel te zien was en waar ook zoveel (vracht)auto's waren.

Boodschappen doen werd een belevenis. Overal was er wat te kijken en aan te wijzen. Er ging een wereld voor ons jong open.

Recent heeft datzelfde jong, nu midden 30, voor zijn geluids- en lichtwerk een vrachtwagenrijbewijs gehaald. Dat vind ik als moeder prachtig. Voor zijn werk rijdt hij al jaren flinke bussen, maar nu is er het echte werk. De vrachtauto. De eerste ritten gingen de afgelopen weken in heftige regenbuien mét windstoten. Tegelijk kon ik me voorstellen hoe fascinerend, die ritten voor hem zijn geweest.

Mooi hoe het kan lopen .... onder de indruk van de "soneman" nu zelf achter het stuur van zo'n echte vrachtauto.
Mooi om als moeder dit soort zaken te aanschouwen.