Gisteren sprak ik met tante Gini over het ontstaan van mijn poëzie. In dat gesprek realiseerde ik me dat mijn poëzie voorkomt uit mijn vele gedachten die ik vaak heb. Eigenlijk al van kleins af aan. Als er even ruimte was om te zijn en te denken. Want ook in mijn jeugd had ik soms de behoefte aan de ruimte en vrijheid om iets open en op mijn manier, vanuit mijn kijk op leven te overdenken. Niet zozeer om ergens over te piekeren, maar om te achterhalen wat mijn eigen visie was op wat ik hoorde en meemaakte.
Ik herinner me een wandeling aan de hand van mijn vader naar de kerk. Ja, wij gingen iedere zondag naar de RK kerk in Weesp. Na mijn eerste heilige communie ging ik zelfs weleens bijna dagelijks met mijn vriendinnetje Annette nuchter naar de kerk. Voor schooltijd was dat. Dan namen we onze ontbijten mee en aten die later gezellig samen op school op. We waren een van de laatsten die dat nog deden. Ik herinner me wel hoe we dan 's morgens onder de poortjes door van de straten waar we woonden naar de kerk liepen.
Een van die zondagochtenden liep ik net bij de pastorie toen ik me afvroeg, waarom ik als meisje niet de keuze had om wel of niet misdienaar te worden. Ik liep weer aan de hand van mijn vader. Met mijn vader heb ik van jongs af aan veel gesprekken voert. Die vele gesprekken hebben me vrij leren denken. Daar ben ik hem tot de dag van vandaag, en ik weet zeker ook morgen nog, heel dankbaar voor. Over van alles hadden we het.
Die zondagochtend zei ik hem, lopend langs de pastorie, dat ik het vals vond, dat ik niet kon kiezen of ik misdienaar werd of niet, omdat ik een meisje was. Mijn vader was wel wat verbaasd over mijn vraag. Tegelijk ook blij met die vraag. Dat verraste me. Hij vertelde me, dat die week net was besloten, dat meisjes nu ook misdienaar konden zijn. Dus ik kon me opgeven ...
Tot zijn grote teleurstelling ging ik dat beslist niet doen. Ik was wel blij, dat ik dat nu als meisje toch ook kon kiezen.
Vrijheid om mijn eigen weg te kiezen. Dat leerde ik woorden geven door de vele gesprekken met mijn vader. Ik denk dat ik mede door onze vele gesprekken ook op school niet alles voor zoete koek aan nam.
Ook jong vond ik wandelen en buiten lopen al prettig om in de rust van het moment de dingen die ik hoorde, zag en leerde te overdenken. Ik kan me herinneren dat ik met mijn godsdienstschriftje in de hand op zaterdag naar huis liep. We mochten er iets in kleuren, geloof ik. Tijdens dat naar huis lopen met dat schriftje in mijn hand, dacht ik iets als: "Ze zeggen nu wel, dat Jezus ons als zijn schaapjes steeds leidt, maar volgens mij kies ik nu toch echt zelf waar ik loop, wat ik denk en wat ik wil."
De muziek gaf mij ook jong bij dat denken al uitlaatkleppen. Mijn liedjesschrift van, ik geloof de vierde klas lagere school, heb ik dan ook nog. Dat verhuis ik koesterend steeds met me mee. Tante Gini vertelde ik gisteren in ons gesprek ook, dat één lied daaruit me het dierbaarste is. Een lied dat ik zo welkom leerde: "Die Gedanken Sind Frei"
Vandaag heb ik eindelijk eens gecheckt of klopte wat ik me daarbij herinner. Dat dit lied ook in de concentratiekampen werd gezongen. Het heerlijke van internet is, dat dit nu makkelijker na te gaan is. Ik vond de informatie via Amnesty bij de informatie over de Nacht van de Vrijheid
Er valt veel te lezen over dit lied, dat zijn oorsprong vond in de periode van de boerenoorlogen in Duitsland rond 1500. Het lied werd volgens de Nacht van de Vrijheid Amnesty site ook inderdaad in de concentratiekampen gezongen en was door Hitler verboden. Dat heb ik dus goed onthouden. Ik las verder op de site van Amnesty dat het "één van de eerste protestsongs, een aanklacht tegen censuur en controle" is.
Het lied "Die Gedanken Sind Frei" en die toelichting die ik er volgens mijn herinnering bij kreeg, waren toen al direct waardevol voor mij. Het gaf me vanaf het moment, dat ik het lied leerde een gevoel van herkenning. Van door mij gewenste vrijheid. Vrijheid van gedachten. Een rijk goed. Een basis voor veel. Ik herinner me dat ik blij was om een lied te leren, dat ik zo dichtbij mezelf voelde zijn.
 |
| Foto Helma Ketelaar van haar Lagere school liedjesschrift |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten