zondag 2 augustus 2020

"Veldgids" voor geluk

Leven doen we voor een groot deel "op onze eigen manier". Gevoed door onze omgevingen, die we tegenkomen, of opzoeken in ons leven, familie en onze eigen wijze om over de kunst van het leven na te denken en die uit te voeren.
Als je, net als ik, al langer moeder bent, mijn jong is inmiddels 36 jaar, dan krijg je voor verjaardagen wel eens cadeausuggesties, die je niet in eerste instantie verwacht, maar je ook wel nieuwsgierig maken.
Dat mijn zoon een meer sociologische en ook wel filosofische blik naar de maatschappij heeft, dat had ik wel ontdekt. Daardoor heb ik een tijdje terug, naar zijn suggestie, de Meditations van Marcus Aurelius en The prince van Niccoló Machiavelli voor hem gekocht. Die waren niet voor de boekenplank gevraagd, zal ik maar zeggen. Deze boeken werden met aandacht en tijd gelezen merkte ik.
Dat had "Sinterklaas" ook gemerkt, dus bij die cadeaus zat in datzelfde jaar het boek Letters from a stoic van Lucius Annaeus Seneca. "Sinterklaas" was wel wat gespannen of dit zelf bedachte cadeau goed was ingeschat. Nou, dat kun je wel zeggen, het was en is helemaal raak!

Wat ik merkte, was dat het niet alleen gelezen werd. Het gaf inzichten, die heel waardevol voor mijn zoon bleken en ik zag en zie, dat deze inzichten, wat er ook op zijn pad kwam en komt, hem tot steun waren en zijn. Dat maakte me nieuwsgierig. Eigenlijk is dat net zoiets als wanneer je kind een sport kiest, die jezelf nooit hebt beoefend, dan kun je daar ook benieuwd naar zijn.

Wij spraken en spreken regelmatig over zijn verkregen inzichten en ik had me al voorgenomen, om als mijn studie in deze zomer afgerond zou zijn, ik eens wat tijd zou gaan nemen, om me wat meer in deze filosofische inzichten, en zeker die van de stoïcijnen, te gaan verdiepen. Ik was benieuwd, of mij dat zou aanspreken en misschien zelfs wel tot denken zou kunnen aanzetten. Toen ik eind juni las, dat bij Ten Have De stoïcijnse gids voor geluk van Massimo Pigliucci zou verschijnen, leek me dat helemaal passen bij mijn plan om me eens wat in het stoïcijnse gedachtegoed te verdiepen.

Foto Helma Ketelaar

Ik kan niet anders zeggen, dan dit een rake keuze was en is. Pigliucci had in 2014 voor het eerst kennis gemaakt met Epictetus, een filosoof uit de eerste eeuw, die hem raakte met de woorden: 

"Eens moet ik sterven: moet het nu meteen, dan sterf ik nu. Als het straks pas moet, dan eet ik eerst iets, omdat het nu etenstijd is, en dan sterf ik daarna wel."

Deze Epictetus, wat niet eens zijn echte naam was, heeft onder meer een Handboekje (het "Encheiridion") achtergelaten. Dat handboekje, bleek Pigliucci, is door de eeuwen heen meerdere keren vertaald en heeft op verschillende momenten in onze Europese geschiedenis diverse leiders beïnvloed in hun denkwijzen. Het is ook in de zeventiende eeuw in het Chinees vertaald.

Het enthousiasme voor deze ontdekking van Pigliucci heeft geresulteerd in De stoïcijnse gids voor geluk.
Persoonlijk ben ik de auteur daar dankbaar voor. Wat een overzichtelijk, enthousiast en inzichtelijk geschreven werk.
Met na de persoonlijke inleiding een heldere opzet, feitelijk een leeswijzer, voor het zakboekje, dat naar mijn idee passend is voor mensen die kennismaken met het stoïcijnse gedachtegoed, als ook voor hen, die daar al meer bekend mee zijn.

Voor mij als beginner waren de inleidingen tot het stoïcisme en de filosofie van Epictetus welkom en zeker delen, die ik nog eens rustig stap voor stap ga nalezen.

De kern van De stoïcijnse gids voor geluk, de veldgids zelf, zoals Pigliucci dat noemt, kan ook prima gelezen worden, heb ik gemerkt, door hen die net als ik voor het eerst kennis maken met het stoïcisme. Het zijn 53 paragrafen, die wat mij betreft stuk voor stuk bruikbare denkvoer bevatten. Paragrafen, die Pigliucci in de lijn en volgorde van Epictetus heeft opgenomen. De auteur heeft ze van woorden uit deze tijd en ook voor ons herkenbare voorbeelden voorzien. Achter in het zakboekje zit een helder overzicht per paragraaf hoe hij de paragrafen op basis van Epictetus Handboekje heeft aangepakt. Voor mij nu vooral wel overzichtelijk, maar verder niet te duiden. Voor de meer ervaren stoïcijnen prettige achtergrondinformatie verwacht ik.

Als je net als ik wel interesse hebt, maar nog niet zoveel van stoicijnen weet, ben je misschien wel benieuwd naar zo'n paragraaf. In het onderdeel "Inzicht verwerven in je verlangens en aversies: je vermoedelijke misplaatste verlangens en aversies bijsturen", staat op pagina 73 paragraaf 27:

"NIETS IN DE WERELD IS SLECHT, en trouwens ook niet goed. Het is aan ons om te beslissen hoe we omgaan met wat er op ons pad komt". 

Ik weet niet wat dit met de lezers van deze blog doet; deze paragraaf heeft mij op vele manieren aan het denken gezet en als ik niet oplet, komt deze blog niet af, omdat ik weer verder denk...

Kortom: dankzij de interesse van mijn zoon, Pigliucci, Epictetus en uitgeverij Ten Have heb ik een zakboekje leren kennen, wat inderdaad een zakboekje voor mij wordt. Het heeft een prettig formaat en een mij welkome harde kaft. De stoïcijnse gids voor geluk zal ik nog vaak openslaan en om er weer eens én nog eens in te lezen. De inhoud gaat me nog vele overpeinzingen geven, die bijdragen aan het vormen van mijn beeld hoe ik mijn verdere leven ga oppakken.

Lijkt je dat ook wat? Als voormalig uitgever kan ik het niet laten, je van de precieze gegevens van deze uitgave te voorzien:

Massimo Pigliucci
Taal: Nederlands
ISBN: 9789025908607
Pagina's: 120
Publicatiedatum: 30-06-2020
Uitgever: Ten Have

Veel leesplezier en meer gewenst!





Geen opmerkingen:

Een reactie posten